Duidelijkheid over etiketten behandelde zaaizaden

24/02/2022 - Gea Bouwman

Behandelt u zaaizaden met een gewasbeschermingsmiddel, zodat de zaden en planten beter beschermd zijn tegen plagen en ziekten? Dan moet de verpakking van uw zaden een etiket hebben met informatie over het middel. Dit is vastgelegd in Europese wetgeving. Samen met het Ctgb en Plantum heeft de NVWA ter verduidelijking een nationale werkwijze ontwikkeld met specifieke voorwaarden voor etiketten. Vanaf 1 april 2022 moeten uw etiketten daaraan voldoen. Zo kunnen professionals en particulieren de zaden op een veilige manier zaaien.

Wat moet er op het etiket staan?
Op het etiket van zaden die zijn behandeld met een gewasbeschermingsmiddel moet staan:
• de naam van het middel
• de werkzame stoffen in het middel
• de relevante waarschuwingszinnen
• de relevante risicobeperkende maatregelen (restrictiezinnen)
In de toelichting hieronder leest u wat dat betekent.

Naam van het gewasbeschermingsmiddel
Het gaat om de naam van het middel in het land waar u het zaad heeft behandeld. Voor zaaizaad dat u in Nederland heeft behandeld, vermeldt u dus de Nederlandse naam van het middel op het etiket.
Als extra informatie mag u de naam van het middel in een ander EU-land toevoegen, als dit middel identiek is aan het middel waarmee in Nederland het zaad is behandeld.

Werkzame stof
U vermeldt de naam van de werkzame stof of stoffen zoals die staan op de toelating van het gewasbeschermingsmiddel in het land waar u het zaad heeft behandeld. U mag verder de naam van de werkzame stof in een andere taal toevoegen. Gaat u het behandelde zaaizaad bijvoorbeeld in Frankrijk verkopen? Dan vermeldt u de Nederlandse naam van de werkzame stof en kunt u daarnaast de Franse naam opnemen.

Relevante waarschuwingszinnen
Als op het etiket van het gewasbeschermingsmiddel waarmee u de zaden behandelt waarschuwingszinnen staan die relevant zijn voor het gebruik van de behandelde zaden, moet u die opnemen op het etiket van de zaden. In de waarschuwingszinnen staat hoe degene die het zaad uitzaait moet omgaan met de zaden. Ze heten ook wel voorzorgsmaatregelen of 'P-zinnen' van 'Precautionary'. Alle zinnen die relevant zijn, alsmede informatie over de wijze waarop u ze kunt opnemen en de te gebruiken taal vindt u hier (Etiketten zaaizaden behandeld met gewasbeschermingsmiddel)

Relevante risicobeperkende maatregelen (restrictiezinnen)
Als laatste vermeldt u op het etiket de relevante risicobeperkende maatregelen die op het wettelijk gebruiksvoorschrift staan van het gewasbeschermingsmiddel waarmee u het zaad behandelt. Ze heten ook wel restrictiezinnen. Nadere informatie over de restrictiezinnen vindt u hier  en hier (etiketten zaaizaden behandeld met gewasbeschermingsmiddel en  risico beperkingen voor etikettering behandeld zaaizaad).
Er geldt een overgangstermijn van een jaar, dus tot 1 april 2023, om de relevante restrictiezinnen op het etiket te krijgen.

Heeft u niet genoeg ruimte op een etiket?
Dat mag u als volgt oplossen:
• Vermeld een deel van de informatie op een apart document.
• Voeg dit aparte document toe aan de verpakking van de zaaizaden.
• Zet op het etiket een verwijzing naar het aanvullende document.
Let op: het aanvullende document maakt onderdeel uit van het etiket. Dat betekent dat ze naar elkaar moeten verwijzen. Ook mag u geen andere zaken zoals reclame op de 'bijsluiter' opnemen.

Verder moet u zorgen dat elke gebruiker van het zaad volledig geïnformeerd wordt. Brengt u bijvoorbeeld zaden op de markt die in losse zakjes verkocht worden aan particulieren? Kunt u de informatie niet kwijt op 1 etiket? Dan moet u zorgen dat bij elk los verkocht zakje een apart document is bijgevoegd.
Gaat het bijvoorbeeld om een professionele teler die 1 omdoos met meerdere losse verpakkingen afneemt? Dan volstaat 1 apart bijgevoegd document per omdoos.

Gelden de regels ook voor export van zaden buiten de EU?
De etiketteringsregels voor behandeld zaaizaad zijn niet van toepassing als u behandeld zaaizaad exporteert naar landen buiten de EU.

Wetgeving en achtergrond ‘nieuwe’ regels
De voorwaarden die gelden voor etiketten van behandelde zaaizaden staan in de Europese Verordening Gewasbescherming uit 2009 (artikel 49 lid 4 van Verordening (EG) 1107/2009). Deze voorschriften zijn echter niet gedetailleerd en eenduidig uitgewerkt. Dit leidde bij controles door de NVWA bij zaadbedrijven regelmatig tot discussies, waarschuwingen en soms ook het opleggen van boetes. Enkele jaren geleden zijn de NVWA, het Ctgb en Plantum daarom in gesprek gegaan, om meer duidelijkheid te verkrijgen en te kunnen geven aan de zaaizaadbedrijven.

Op dit moment werkt de EU aan een Europees richtsnoer voor toelating van zaadbehandelingsmiddelen, met daarin ook een paragraaf met uitleg over etikettering van behandelde zaaizaden. Vooruitlopend op dat richtsnoer hebben wij samen een nationale werkwijze opgesteld die één op één aansluit op een voorlopige versie van het Europese richtsnoer.
Vanaf 1 april 2022 moet u zich als zaaizaadbedrijf aan de voorschriften houden.

Meer informatie
Alle informatie over de nationale werkwijze en de overzichten met waarschuwingszinnen en de relevante risicobeperkende maatregelen (restrictiezinnen) zijn hier (NVWA) en hier (Ctgb)te vinden. 

Bron: NVWA